Phần 11: Những lời khuyên tốt nhất mà chúng tôi có thể tìm thấy về tìm việc

Tác giả
Benjamin Todd
Xuất bản gốc tháng
05/2023
bởi
80,000 Hours
Thời gian đọc bài viết
[time]
phút
Đâu là phương pháp hiệu quả nhất để tìm việc?
twitter idiot V6

Phần lớn các lời khuyên về cách tìm việc làm đều khá tệ.

  • CollegeFeed gợi ý rằng bạn nên “tự tin” như lời khuyên đầu tiên cho buổi phỏng vấn, điều này giống như gợi ý rằng bạn nên “có khả năng được tuyển dụng”.
  • Nhiều cố vấn đề cập đến những điều như “làm sạch móng tay và bắt tay thật chắc chắn”.
  • Một trong những video phỏng vấn phổ biến nhất trên YouTube, với hơn 8 triệu lượt xem, đưa ra một quan điểm “khôn ngoan” rằng bạn tuyệt đối không được ngồi xuống cho đến khi người phỏng vấn mời bạn ngồi.

Ai có thể hoàn tác lại  sau khi ngồi xuống quá sớm vài giây?

Trong nhiều năm, chúng tôi đã lọc ra rất nhiều lời khuyên tồi để tìm ra những điều thực sự hữu ích. Chúng tôi cũng đã cung cấp huấn luyện cá nhân cho hàng nghìn người đang ứng tuyển việc làm và tự mình tuyển dụng khoảng 30 người, nên chúng tôi đã thấy những gì hiệu quả từ cả hai phía. Dưới đây, chúng tôi sẽ tóm tắt những gì đã học được.

Ý tưởng chính là để có được một công việc, bạn phải thuyết phục người khác rằng bạn có những giá trị mà họ cần. Vì vậy, bạn nên tập trung vào những điều mà nhà tuyển dụng thấy thuyết phục nhất. Điều đó có nghĩa là thay vì gửi nhiều CV, hãy tập trung vào việc xin thư giới thiệu và chứng minh rằng bạn có thể làm được công việc đó. Đọc tiếp để biết hướng dẫn từng bước.

Thời gian đọc: 25 phút

Điểm mấu chốt

  • Tìm việc là một quá trình bán hàng. Hãy nghĩ về nó từ quan điểm của nhà tuyển dụng và làm những điều mà nhà tuyển dụng thấy thuyết phục nhất.
  • Tìm kiếm nhiều cơ hội, đặc biệt là bằng cách nhờ người giới thiệu.
  • Chứng minh bạn có thể làm công việc đó bằng cách thực sự làm nó. Thực hiện một dự án trước khi phỏng vấn, giải thích chính xác cách bạn có thể giải quyết vấn đề của họ hoặc tìm kiếm một vị trí liên quan trước.
  • Khi bạn nhận được lời mời, hãy thực sự đàm phán.
  • Hãy làm bất cứ điều gì cần thiết để duy trì động lực, chẳng hạn như cam kết công khai sẽ nộp đơn xin một vị trí mỗi ngày hoặc tìm một đối tác tìm việc.

Đây là lời châm biếm, nhưng lời khuyên thực tế về cách tìm việc cũng không khá hơn là bao. Từ Michael Spicer

Hãy thẳng thắn. Bạn không có quyền được nhận việc, và việc tuyển dụng hiếm khi công bằng. Thay vào đó, tìm việc về cơ bản là một quá trình bán hàng. Bạn cần thuyết phục ai đó giao cho bạn trách nhiệm và mức lương, thậm chí đặt danh tiếng của họ vào cuộc, để đổi lấy kết quả.

Chúng tôi sẽ liệt kê những lời khuyên quan trọng cho từng giai đoạn của quá trình "bán hàng":

  1. Tìm kiếm cơ hội (dẫn dắt).
  2. Thuyết phục nhà tuyển dụng (chuyển đổi).
  3. Đàm phán.

Điểm chung là hãy suy nghĩ từ góc độ của nhà tuyển dụng và làm bất cứ điều gì họ cho là thuyết phục nhất.

Trong khi phần còn lại của hướng dẫn này là về việc tìm ra công việc nào là tốt nhất cho bạn và thế giới, ở đây chúng tôi tập trung vào những vấn đề thực tế để thực hiện kế hoạch của bạn.Chỉ cần nhớ rằng, không có ích gì khi dùng khả năng "tiếp thị bản thân" để có được một công việc mà bạn không giỏi. Bạn sẽ không thấy hài lòng và nếu hiệu suất làm việc của bạn kém hơn người phù hợp nhất, bạn sẽ tạo ra những tác động tiêu cực.

Tuy nhiên, chúng tôi viết bài này để ngăn chặn tình huống ngược lại: chúng tôi đã thấy quá nhiều ứng viên xuất sắc muốn tạo ra tác động nhưng không thể phát huy hết tiềm năng của mình vì không biết cách bán mình.

Giai đoạn 1: Đầu mối (Leads) 

Đầu mối là bất kỳ cơ hội nào có thể biến thành công việc, như một vị trí bạn có thể nộp đơn, một người bạn có thể biết về cơ hội đó hoặc một dự án phụ mà bạn có thể được trả tiền.

Bạn cần nhiều đầu mối (cơ hội) 

Chúng tôi đã phỏng vấn một người hiện là nhà báo hàng đầu của NPR. Nhưng khi mới bắt đầu, anh ấy đã nộp đơn xin việc cho 70 vị trí và chỉ nhận được một lời mời làm việc nghiêm túc.

Điều này minh họa điều đầu tiên cần biết về đầu mối: bạn có thể cần rất nhiều cơ hội. Đặc biệt là trong giai đoạn đầu sự nghiệp, bạn có thể cần 20 đến 100 cơ hội để tìm được một công việc tốt, và bị từ chối 20 lần là điều bình thường.

Trên thực tế, thời gian thất nghiệp trung bình ở Mỹ là sáu tháng, vì vậy hãy chuẩn bị tinh thần khi việc tìm kiếm việc làm cũng mất nhiều thời gian như vậy.1

Điều này đặc biệt đúng nếu bạn đang nộp đơn xin những công việc đặc biệt hấp dẫn và cạnh tranh, những công việc này thường có tính chọn lọc cao hơn và do đó cần nhiều mối quan hệ hơn.

Điều này bao gồm hầu hết các công việc liên quan trực tiếp đến các vấn đề cấp bách mà chúng tôi đề cập đến, một phần vì chúng tôi tập trung vào các vấn đề bị lãng quên, nên không có nhiều công việc như vậy. Ví dụ, nếu bạn muốn làm việc trong lĩnh vực phòng chống đại dịch thảm khốc, nhưng chỉ tìm được 10 cơ hội, thì đó là (thông thường) không đủ để bạn có thể tìm được việc làm. Bạn có thể cần phải nộp đơn xin việc ở các lĩnh vực hoặc con đường sự nghiệp khác cho đến khi có ít nhất 30 cơ hội.

Để làm vấn đề thêm phức tạp thì còn có yếu tố may mắn chi phối rất lớn. Hầu hết các nhà tuyển dụng không chỉ tìm kiếm năng lực chung chung, họ còn tìm kiếm người phù hợp với đội ngũ và tổ chức cụ thể, cũng như các yêu cầu rõ ràng trong công việc. Họ cũng phải đưa ra quyết định với rất ít thông tin, điều đó có nghĩa là họ sẽ mắc nhiều sai lầm. Bạn có thể rất tài năng nhưng không tìm được công việc phù hợp chỉ vì không may mắn.

Mặc dù xui xẻo có thể ảnh hưởng tới cả các ứng viên xuất sắc nhất, nhiều người còn gặp khó khăn trong việc tìm việc do thiếu tự tin. Chúng tôi biết nhiều người từng nghĩ mình sẽ không bao giờ có được công việc đó, nhưng cuối cùng không chỉ tìm được việc mà còn thành công trong công việc ấy.

Những người khác lại quá tự tin. Chúng tôi đã gặp những người có lựa chọn dự phòng là làm việc tại một tổ chức thiện nguyện hiệu quả, nhưng những công việc đó cũng rất cạnh tranh, nên chúng không thực sự là lựa chọn dự phòng.

Thật không may, rất khó để biết bạn đang thiếu tự tin hay quá tự tin. Vì vậy, điều quan trọng là phải theo đuổi cả vị trí dự phòng và vị trí thách thức:

  • Vị trí dự phòng là những vị trí ít hấp dẫn hơn nhưng bạn nghĩ rằng mình có khả năng được nhận. Ứng tuyển vào các vị trí này sẽ giảm bớt rủi ro thất nghiệp và có được lời mời làm việc sẽ cải thiện vị thế của bạn khi đàm phán.
  • Vị trí thách thức là những vị trí mà bạn nghĩ rằng mình khó có thể được nhận, nhưng sẽ rất tuyệt vời nếu được nhận, do đó mang lại nhiều lợi thế lớn.

Việc nộp tất cả các đơn xin việc này rất tốn công sức. Hãy nhớ rằng đây cũng là một trong những cách tốt nhất để đánh giá sự phù hợp của bạn với một con đường sự nghiệp — thực tế, các đơn xin việc được thiết kế đặc biệt để đánh giá sự phù hợp càng nhanh càng tốt. Điều này có nghĩa là bạn sẽ học được rất nhiều từ việc nộp đơn xin việc –– bạn thậm chí có thể khám phá ra một con đường sự nghiệp hoàn toàn mới.

Tìm kiếm nhiều việc làm cũng là một trong những cách tốt nhất để tìm kiếm nhiều đầu mối hơn.  Có thể một nhà tuyển dụng không có vị trí trống, nhưng họ lại biết người khác có.

Cách tìm kiếm cơ hội: đừng chỉ gửi CV qua email lạnh, hãy tận dụng các mối quan hệ

Nhiều tổ chức lớn có quy trình ứng tuyển chuẩn hóa, ví dụ như Cơ quan Dân sự Vương quốc Anh và Teach for America. Họ muốn giữ cho quy trình công bằng nên không có nhiều sự linh hoạt. Trong những trường hợp này, bạn chỉ cần nộp đơn ứng tuyển theo đúng quy trình.

Nhưng bạn phải làm gì trong tất cả các trường hợp khác? Cách tiếp cận rõ ràng nhất là gửi CV của bạn đến nhiều công ty và nộp đơn vào các vị trí tuyển dụng trên các trang web việc làm. Đây thường là điều đầu tiên mà các cố vấn nghề nghiệp đề cập đến.2

Chúng tôi khuyên bạn đôi khi nên làm điều này, với lại chúng tôi có trang web việc làm riêng, nhưng vấn đề là việc gửi CV tràn lan và ứng tuyển vào các tin đăng trên mạng có tỷ lệ thành công rất thấp.

Richard Bolles, tác giả cuốn sách tư vấn nghề nghiệp bán chạy nhất mọi thời đại "What Color is Your Parachute?", ước tính rằng việc bạn gửi hồ sơ ngẫu nhiên đến một công ty thì cơ hội nhận được việc chỉ khoảng 1/1.000. Nói cách khác, (trừ khi hồ sơ của bạn thực sự nổi bật) bạn phải gửi đến 100 bộ hồ sơ thì mới có 10% cơ hội tìm được một công việc. Còn với việc ứng tuyển qua các tin đăng trên trang tìm việc, chúng tôi cho rằng tỉ lệ thành công cũng chỉ khoảng 1%.

Hơn nữa, các vị trí trên bảng tin việc làm cần phải được chuẩn hóa và chủ yếu là ở các công ty lớn, vì vậy chúng không bao gồm nhiều vị trí tốt nhất.

Các cơ hội tốt nhất ít cạnh tranh hơn vì chúng thường ẩn giấu, thường ở các công ty nhỏ nhưng đang phát triển nhanh và được cá nhân hóa cho bạn. Bạn cần một cách khác để tìm thấy chúng.

Hãy xem xét quan điểm của nhà tuyển dụng. Nhà tuyển dụng thích thuê những người họ đã biết, hoặc nếu không được, họ sẽ thuê qua giới thiệu tức giới thiệu từ người quen của họ.

Bạn thích cái nào hơn: một lời giới thiệu từ người bạn tin tưởng, hay 20 CV từ những người đã xem tin tuyển dụng của bạn trên indeed.com? Giới thiệu có nhiều khả năng thành công hơn, vì người đó đã được đảm bảo. Việc này cũng ít tốn công sức hơn, sàng lọc 20 người mà bạn không biết gì về họ là rất khó. Giới thiệu cũng đến từ một nhóm ứng viên tốt hơn, những người có khả năng được tuyển dụng cao nhất thường đã có nhiều lời mời làm việc, nên họ hiếm khi trả lời các thông báo tuyển dụng.

Vì những lý do này, nhiều nhà tuyển dụng coi giới thiệu là phương pháp tốt nhất để tìm kiếm ứng viên.4

Tuy nhiên, những người tìm việc thường làm ngược lại, họ bắt đầu với những phương pháp mà nhà tuyển dụng ít thích nhất.

Ứng viên tìm được khoảng 50% công việc thông qua các mối quan hệ, và nhiều công việc không bao giờ được đăng tuyển. Vì vậy, nếu bạn không theo đuổi việc được giới thiệu, bạn sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội.

Hơn nữa, nói chuyện với những người trong ngành là cách tốt nhất để có được thông tin về cách thể hiện bản thân và cách tiếp cận cơ hội. Đây cũng là một trong những cách tốt nhất để đánh giá sự phù hợp của bạn, giúp bạn tập trung vào những cơ hội tốt nhất.

Cách nhận giới thiệu

Bạn cần thành thạo nghệ thuật xin giới thiệu. Chúng tôi đã tổng hợp một danh sách các mẫu email bạn có thể sử dụng.

Để nhận giới thiệu, đây là quy trình từng bước. Nếu bạn không đang nộp đơn xin việc, hãy bỏ qua phần này cho đến khi bạn sẵn sàng.

  1. Đầu tiên, cập nhật hồ sơ LinkedIn (hoặc trang web cá nhân, v.v.) của bạn. Điều này không phải vì bạn sẽ nhận được những lời mời làm việc tuyệt vời qua LinkedIn (điều đó khá hiếm) mà là  vì những người đang cân nhắc gặp bạn sẽ xem hồ sơ của bạn. Tập trung hồ sơ của bạn vào những thành tích ấn tượng nhất. Hãy cụ thể nhất có thể, ví dụ: “xếp thứ ba trên toàn quốc”, “tăng 100% số tiền quyên góp hàng năm”. Loại bỏ phần còn lại. Tốt hơn là có hai thành tích ấn tượng hơn là hai thành tích ấn tượng và ba thành tích yếu. Thêm liên kết đến bất kỳ dự án portfolio nào có liên quan đến công việc.
  2. Tìm kiếm bản thân trên Google và làm mọi thứ có thể để kết quả trông tốt (ví dụ: xóa các bài đăng blog cũ gây xấu hổ). Dưới đây là hướng dẫn.
  3. Nếu bạn đã biết ai đó trong ngành có thể tuyển dụng nhân viên, hãy hẹn gặp họ để thảo luận về các cơ hội trong ngành. Điều này gần giống như đi thẳng đến buổi phỏng vấn, bỏ qua tất cả các bước sàng lọc. Ngoài ra, bạn sẽ có thể hỏi họ những thông tin thực sự hữu ích về cách nộp đơn thế nào là tốt nhất và tìm hiểu thêm về những vị trí nào phù hợp nhất với bạn. Hãy nhớ rằng, không nhất thiết phải có vị trí tuyển dụng, nhà tuyển dụng thường sẽ tạo ra vị trí cho những người giỏi. Trước khi gặp họ, hãy tham khảo lời khuyên về cách chuẩn bị cho buổi phỏng vấn dưới đây.
  4. Nếu bạn không biết rõ lắm về họ, hãy đề nghị một buổi gặp mặt để tìm hiểu thêm về các công việc trong ngành, còn gọi là "phỏng vấn để lấy thông tin" (informational interview). Nếu buổi nói chuyện diễn ra tốt đẹp, hãy nhờ họ giới thiệu bạn với những người có thể tuyển dụng bạn, đây chính là cách để có được một lời giới thiệu từ người này. Đừng hỏi xin việc nếu trước đó bạn đã nói rằng đây là một cuộc phỏng vấn để lấy thông tin.
  5. Khi nhờ giới thiệu, hãy chuẩn bị một câu mô tả ngắn gọn, cụ thể về loại cơ hội bạn đang tìm kiếm. Một ví dụ điển hình là: "một vị trí marketing cấp độ đầu vào tại một công ty khởi nghiệp công nghệ trong lĩnh vực giáo dục". Hai ví dụ dở là: "một công việc trong ngành phần mềm" hoặc "một công việc phù hợp với kỹ năng của tôi". Sự cụ thể sẽ giúp mọi người dễ dàng đưa ra ý tưởng hơn, vì vậy hãy nghiêng về việc mô tả chi tiết hơn là chung chung.
  6. Nếu các bước trên không hiệu quả, hãy tìm đến các mối quan hệ của những người quen biết bạn. Chẳng hạn, nếu bạn có một người bạn thân quen biết ai đó có khả năng tuyển dụng, bạn có thể trực tiếp nhờ người bạn đó giới thiệu bạn. p. Lý tưởng nhất là nhờ một người sếp cũ, người đã từng làm việc với bạn và đánh giá cao năng lực của bạn.
  7. Nếu mối quan hệ của bạn không thể giới thiệu bạn, hãy nhờ họ giới thiệu bạn với những người trong ngành có thể tuyển dụng. Sau đó, chúng ta quay trở lại các cuộc phỏng vấn thông tin.
  8. Để tìm hiểu xem những người quen biết bạn quen ai, hãy sử dụng LinkedIn, Twitter hoặc các mạng xã hội khác. Giả sử bạn muốn làm việc tại Airbnb. Hãy vào LinkedIn và tìm kiếm "Airbnb". Trang này sẽ hiển thị danh sách tất cả những người trong danh bạ của bạn đang làm việc tại Airbnb, tiếp theo là những người mà người quen của bạn quen biết và đang làm việc tại đó. Hãy chọn người có nhiều kết nối chung nhất với bạn và liên hệ với họ.
  9. Hãy nhớ rằng, nếu bạn có 200 mối quan hệ trên LinkedIn và mỗi người trong số họ có 200 mối quan hệ không trùng lặp với nhau, thì bạn có thể tiếp cận ít nhất 10.000 người bằng các phương pháp này.
  10. Có rất nhiều người trong nhóm LinkedIn 80.000 Hours sẵn lòng tư vấn về việc nộp đơn và có thể giới thiệu bạn.
  11. Nếu bạn vẫn chưa đạt được kết quả gì, thì có lẽ bạn nên dành thời gian để xây dựng mối quan hệ trong ngành trước. Đọc lời khuyên của chúng tôi về cách xây dựng mạng lưới mối quan hệ. Bắt đầu với những người mà bạn có mối quan hệ, chẳng hạn như cựu sinh viên đại học của bạn và bạn bè của bạn bè. Trường đại học của bạn có thể cung cấp cho bạn danh sách cựu sinh viên sẵn sàng giúp đỡ trong từng ngành. Có thể có một số nhóm tốt mà bạn có thể tham gia và các hội nghị để tham dự. Nếu không, bạn có thể gửi email ngẫu nhiên. Dưới đây là hướng dẫn tìm việc làm khi không có mối quan hệ. Dưới đây là hướng dẫn tìm địa chỉ email của bất kỳ ai.

Hãy nhớ sử dụng các mẫu văn bản khi xin giới thiệu.

Nhà tuyển dụng và danh sách việc làm

Chúng tôi ưu tiên các chiến thuật trên hơn, nhưng nói chuyện với các nhà tuyển dụng cũng đáng để thử, và thường hiệu quả hơn so với việc chỉ gửi đơn ứng tuyển tràn lan. Hãy tìm những nhà tuyển dụng có mạng lưới tốt trong ngành mà bạn quan tâm.

Bạn cũng có thể xem các tin đăng tuyển dụng, cách này đôi khi có hiệu quả và cũng là một cách hữu ích để có thêm ý tưởng. Đặc biệt, hãy xem bảng việc làm của chúng tôi, nơi liệt kê những công việc tốt nhất mà chúng tôi có thể tìm thấy để giúp bạn có vị trí tốt hơn để giải quyết những vấn đề cấp bách nhất thế giới.

Giai đoạn 2: Chuyển đổi

clip - Silicon Valley s02e04 "interviews"

Khi bạn nói chuyện với người có quyền thuê bạn, bạn làm gì để thuyết phục họ?

Lại một lần nữa, hãy suy nghĩ từ góc độ của họ. Có lần, tại tổ chức 80,000 Hours, chúng tôi muốn tuyển một kỹ sư web. Hầu hết các ứng viên chỉ điền vào đơn đăng ký, trong khi một người khác lại gửi cho chúng tôi một phiên bản đã được thiết kế lại của bài kiểm tra nghề nghiệp cũ. Hồ sơ nào thuyết phục hơn? Ứng viên gửi bài kiểm tra ngay lập tức lọt vào top 20% những người giỏi nhất, mặc dù có rất ít kinh nghiệm chính thức.

Các nhà tuyển dụng tìm kiếm một vài phẩm chất. Họ muốn nhân viên hòa nhập tốt, gắn bó lâu dài và không gây rắc rối. Nhưng quan trọng nhất, nhà tuyển dụng muốn chắc chắn rằng bạn có thể giải quyết các vấn đề họ đang đối mặt. Nếu bạn có thể chứng minh mình sẽ mang lại những kết quả mà nhà tuyển dụng coi trọng nhất, thì mọi thứ khác sẽ trở nên ít quan trọng hơn nhiều.

Vậy làm thế nào để bạn có thể làm được điều đó?

Khi quy trình tuyển dụng được chuẩn hóa cao độ

Trong những trường hợp này, như Teach for America hoặc nhiều công việc trong chính phủ, bạn phải vượt qua nhiều vòng tuyển chọn. Tối đa hóa cơ hội của bạn bằng cách tìm hiểu chính xác quy trình bao gồm những gì và thực hành chính xác những điều đó. Chẳng hạn, nếu đó là một cuộc phỏng vấn năng lực, hãy tìm hiểu xem họ tìm kiếm những năng lực nào, sau đó nhờ bạn bè hỏi bạn những câu hỏi tương tự. Một số tổ chức dịch vụ công thậm chí còn công khai các tiêu chí đánh giá mà họ sử dụng để chấm điểm ứng viên.

Điều hữu ích nhất bạn có thể làm là tìm một người vừa trải qua quy trình đó, hỏi họ quá trình đó diễn ra như thế nào và nếu có thể, thực hành các bước quan trọng với họ. Đôi khi có những cuốn cẩm nang viết về cách ứng tuyển khá chuẩn xác.

Tuy nhiên, hầu hết các nhà tuyển dụng không có quy trình hoàn toàn chuẩn hóa. Bạn phải làm gì trong những trường hợp đó?

Nếu bạn đã từng làm công việc tương tự trước đây, thì bạn chỉ cần luyện tập kể lại câu chuyện của mình. Bỏ qua phần này và chuyển sang phần mẹo phỏng vấn. Nhưng nếu bạn không có nhiều kinh nghiệm liên quan thì sao?

Ý tưởng cơ bản là: hãy cứ làm đi.

Hãy cứ bắt tay vào làm

Cách hiệu quả nhất để chứng minh bạn có thể làm được việc là thực sự làm thử một phần công việc đó. Và như chúng ta đã thấy, làm thử cũng là một cách tuyệt vời để bạn biết mình có giỏi việc đó hay không, giúp bạn tránh lãng phí thời gian của chính mình.

Dưới đây là bốn cách để thực hiện điều đó.

Làm một dự án cá nhân (portfolio project)

Ví dụ, nếu bạn muốn trở thành một nhà văn hoặc nhà báo, hãy thử viết blog hoặc Twitter về một chủ đề liên quan. Nếu bạn muốn trở thành một kỹ sư phần mềm, hãy đăng các dự án của bạn lên GitHub.

Đưa các dự án này vào trang web cá nhân và/hoặc hồ sơ LinkedIn của bạn. Đề cập đến chúng trong đơn xin việc hoặc trong buổi phỏng vấn.

Dự án tiền phỏng vấn (pre-interview project)

Dự án tiền phỏng vấn chính là điều mà người kỹ sư web đã làm với bài kiểm tra nghề nghiệp của chúng tôi. Để tự làm một dự án của riêng mình:

  1. Tìm hiểu bạn sẽ làm gì trong vai trò đó (điều này đã giúp bạn đi trước một bước).
  2. Đặc biệt tìm hiểu về  những vấn đề bạn sẽ cần giải quyết cho tổ chức. . Để làm được điều này, bạn có thể cần thực hiện một số nghiên cứu thêm, đây là hướng dẫn đơn giản , sau đó nói chuyện với những người trong ngành.
  3. Dành một ngày cuối tuần để đưa ra giải pháp cho những vấn đề này, và gửi bản tóm tắt một trang cho một vài người trong công ty kèm theo lời mời để trao đổi thêm.
  4. Nếu bạn không nhận được phản hồi sau một tuần, hãy chủ động liên hệ lại (follow up) ít nhất một lần.
  5. Hoặc, bạn có thể viết ra các đề xuất của mình và trình bày trong buổi phỏng vấn. Ramit Sethi gọi đây là "kỹ thuật cặp tài liệu"(the briefcase technique)..

Xem thêm một số ví dụ trong bài viết này (bài viết dài 8 phút, cũng là nơi chúng tôi lấy thuật ngữ “dự án trước phỏng vấn”).

Từ kinh nghiệm trực tiếp giám sát các quy trình tuyển dụng cạnh tranh suốt bốn năm tại 80,000 Hours, chúng tôi nhận thấy việc làm một trong hai dự án trên sẽ ngay lập tức giúp bạn lọt vào top 20% ứng viên (nếu các đề xuất của bạn hợp lý). Hành động này cho thấy bạn có sự nhiệt tình rất lớn, trong khi phần lớn mọi người thậm chí còn không nắm rõ về vai trò mà họ đang ứng tuyển.

Thời gian thử việc (trial period)

Nếu nhà tuyển dụng còn do dự, bạn có thể đề nghị một giai đoạn thử việc từ hai đến bốn tuần, có thể với mức lương thấp hơn hoặc dưới dạng thực tập sinh. Hãy nói rõ rằng nếu nhà tuyển dụng không hài lòng, bạn sẽ rời đi một cách lịch sự.

Chỉ nên đưa ra đề nghị này khi nhà tuyển dụng còn do dự, nếu không, bạn có thể bị coi là tự hạ thấp giá trị bản thân.

Tìm kiếm vị trí gần với mục tiêu

Nếu bạn không thể có được công việc mong muốn ngay lập tức, hãy cân nhắc ứng tuyển một vị trí khác trong cùng tổ chức như là freelancer hoặc vị trí thấp hơn một bậc so với với công việc bạn thực sự muốn.

Làm việc ở một vị trí gần với mục tiêu sẽ cho bạn cơ hội để chứng minh động lực và sự phù hợp về văn hóa với công ty. Khi cấp trên có một vị trí cần tuyển, sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu thăng chức cho một người họ đã làm việc cùng, thay vì phải bắt đầu một quy trình tuyển dụng dài dòng.

Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng vị trí bạn chọn thực sự có thể dẫn đến  công việc bạn mong muốn. Chẳng hạn, chúng tôi thường thấy nhiều người ứng tuyển vào các vị trí vận hành tại các tổ chức nghiên cứu với hy vọng sau này sẽ trở thành nhà nghiên cứu. Hai con đường này đòi hỏi những bộ kỹ năng rất khác nhau nên được coi là hai lộ trình riêng biệt, dù nhiều người thích làm nghiên cứu hơn. Do đó, dù trường hợp chuyển đổi này vẫn xảy ra, nhưng rất hiếm và có thể gây thất vọng cho cả ứng viên lẫn nhà tuyển dụng.

Cách chuẩn bị cho phỏng vấn

Nếu bạn có thể chứng minh cho nhà tuyển dụng thấy rằng bạn có thể giải quyết vấn đề của họ, bạn đã gần đạt được mục tiêu và có lẽ bạn không cần phải hoàn thành xuất sắc buổi phỏng vấn. uy nhiên, bạn vẫn có thể làm nhiều hơn để trở nên thuyết phục hơn nữa.

Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích nhất mà chúng tôi tìm thấy về cách chuẩn bị cho buổi phỏng vấn. Những lời khuyên này cũng hữu ích cho việc tìm kiếm cơ hội trong quá trình kết nối mạng lưới. Nếu bạn chưa tích cực tìm việc lúc này, hãy bỏ qua phần này.

  1. Khi gặp nhà tuyển dụng, hãy đặt nhiều câu hỏi để hiểu những thách thức của họ. Thảo luận về cách bạn có thể đóng góp để giải quyết những thách thức này. Đây chính xác là những gì mà các nhân viên bán hàng thường làm. Một cuộc khảo sát về nghiên cứu bán hàng đã kết luận rằng "có mối liên hệ thống kê rõ ràng giữa việc sử dụng câu hỏi và sự thành công của cuộc trò chuyện" (“there is a clear statistical association between the use of questions and the success of the interaction”). Hơn nữa, khi nhân viên bán hàng được đào tạo để đặt nhiều câu hỏi hơn, họ trở nên làm việc hiệu quả hơn..5
  2. Chuẩn bị ba điểm bán hàng chính trước cuộc họp. Đây là những thông điệp bạn sẽ cố gắng truyền tải trong cuộc thảo luận. Ví dụ: 1) Tôi đã làm công việc này thành công trước đây, 2) Tôi thực sự hào hứng với công ty này, và 3) Tôi có một số gợi ý về những việc tôi có thể làm. Viết ra trước sẽ giúp bạn dễ dàng đề cập đến những điều quan trọng nhất, và ba điểm là giới hạn mà đối tượng của bạn có thể nhớ được. Đó là lý do tại sao đây là lời khuyên tiêu chuẩn khi giới thiệu ý tưởng kinh doanh. Nếu bạn không chắc chắn về những gì mình có thể cung cấp, có một bài tập kiểm kê ở cuối bài viết về vốn nghề nghiệp.
  3. Tập trung vào những điều ấn tượng nhất. Câu nào hay hơn: “Tôi đã tư vấn cho Obama về chính sách năng lượng” hay “Tôi đã tư vấn cho Obama về chính sách năng lượng và đã làm giáo viên trung học trong ba năm qua”? Nhiều người nhồi nhét CV của mình với mọi thứ họ đã làm, nhưng thường tốt hơn là chọn một hoặc hai thành tựu ấn tượng nhất và tập trung vào chúng. . Điều này nghe hay hơn, giúp bạn dễ dàng trình bày hơn, và người nghe cũng dễ ghi nhớ hơn.
  4. Chuẩn bị 1–2 sự kiện cụ thể và câu chuyện để hỗ trợ cho ba thông điệp chính của bạn. Ví dụ, nếu bạn đang ứng tuyển vị trí kỹ sư web, thay vì “Tôi là người chăm chỉ”, hãy thử “Tôi có một người bạn điều hành một tổ chức sắp được báo chí đưa tin. Anh ấy cần xây dựng một trang web trong 24 giờ, vì vậy chúng tôi đã thức cả đêm để xây dựng nó. Ngày hôm sau, chúng tôi đã có 1.000 người đăng ký." Thay vì nói "Tôi thực sự muốn làm việc trong ngành này", hãy kể câu chuyện về điều đã dẫn bạn đến việc nộp đơn. Câu chuyện và chi tiết cụ thể sẽ dễ nhớ hơn nhiều so với những tuyên bố trừu tượng.6
  5. Hãy nghĩ cách tóm tắt những gì bạn có thể cung cấp trong một câu. Steve Jobs không bán được hàng triệu chiếc iPod bằng cách nói rằng chúng tốt hơn 30% so với máy nghe nhạc MP3, mà bằng khẩu hiệu "1.000 bài hát trong túi của bạn". Một bản tóm tắt ngắn gọn, sinh động sẽ giúp người khác dễ dàng quảng bá cho bạn. Ví dụ, một câu như "Anh ấy là người đã tư vấn cho Obama về chính sách khí hậu và muốn tìm một vị trí nghiên cứu" là lý tưởng.
  6. Chuẩn bị câu trả lời cho những câu hỏi thường gặp. Hãy viết ra các câu trả lời, sau đó luyện tập nói to. Ba câu hỏi sau đây thường xuất hiện: (1) Hãy kể về bản thân bạn, đây là cơ hội để kể câu chuyện về lý do bạn muốn vị trí này và đề cập một hoặc hai thành tựu, (2) Tại sao bạn muốn vị trí này? và (3) Bạn có câu hỏi nào cho chúng tôi không? Sau đó, nhà tuyển dụng thường sẽ hỏi thêm các câu hỏi hành vi về những phẩm chất họ quan tâm nhất. Những câu hỏi này thường bắt đầu bằng "Hãy kể cho tôi về một lần bạn..." rồi kết thúc bằng các cụm từ như: "thể hiện khả năng lãnh đạo," "phải làm việc nhóm," "phải xử lý một tình huống hoặc người khó tính," "thất bại," hoặc "thành công.Bạn có thể tìm thấy danh sách các câu hỏi phỏng vấn phổ biến tại đây.
  7. Luyện tập cuộc phỏng vấn từ đầu đến cuối. Hãy gặp một người bạn và nhờ họ hỏi bạn năm câu hỏi phỏng vấn, sau đó luyện tập trả lời nhanh. Nếu bạn không có bạn bè giúp đỡ, hãy nói to câu trả lời của bạn và luyện tập trong đầu cách bạn muốn trả lời. Hãy tự hỏi mình điều gì có thể xảy ra và bạn sẽ làm gì nếu điều đó xảy ra.
  8. Học hỏi. Sau mỗi cuộc phỏng vấn, ghi lại những điều đã làm tốt, những điều có thể làm tốt hơn và những điều bạn sẽ làm khác đi trong lần tới.

Cải thiện và điều chỉnh quy trình của bạn

Ứng tuyển việc làm là một kỹ năng khó và cần thời gian để học.

Sau mỗi cuộc phỏng vấn hoặc tương tác quan trọng nào đó với nhà tuyển dụng, ghi lại những điều đã làm tốt, những điều có thể làm tốt hơn và những điều bạn sẽ làm khác trong lần tới.

Nếu bạn đã tham gia 5-10 cuộc phỏng vấn mà không lọt vào vòng tiếp theo, thì đã đến lúc bạn cần đánh giá lại kỹ lưỡng hơn. Có thể bạn đã mắc lỗi trong cách thể hiện bản thân. Hãy nhờ một người trong ngành (lý tưởng nhất là người có kinh nghiệm tuyển dụng) xem lại hồ sơ của bạn và thực hiện một buổi phỏng vấn thử (mock interview) với họ (hoặc kể lại những gì đã xảy ra trong các buổi phỏng vấn trước đó).

Tương tự, nếu bạn đã nộp hơn 20 đơn xin việc mà không được mời phỏng vấn, hãy nhờ ai đó trong lĩnh vực đó xem lại hồ sơ của bạn.

Nếu bạn không thể tìm ra lỗi, thì có thể bạn đang nộp đơn vào những công việc không phù hợp và nên xem xét lĩnh vực hoặc vị trí khác.

Nếu bạn đã tham gia 10 cuộc phỏng vấn và đã lọt vào các vòng sau một vài lần, nhưng vẫn chưa nhận được bất kỳ lời mời nào, hãy tiếp tục cố gắng. Thông thường, 3-10 người sẽ lọt vào vòng cuối cùng, vì vậy bạn có thể sẽ phải tham gia ít nhất 5 cuộc phỏng vấn cuối cùng trước khi nhận được lời mời.

Mặt khác, nếu bạn nhận được lời mời làm việc tương đối dễ dàng, hãy nộp đơn vào những vị trí khó hơn.

Giai đoạn 3: Đàm phán

Đàm phán bắt đầu sau khi bạn nhận được lời mời làm việc, khi nhà tuyển dụng đã nói rằng họ muốn thuê bạn.

Hầu hết mọi người đều rất vui khi được nhận việc hoặc cảm thấy khó xử khi nghĩ đến việc đàm phán, nên họ không bao giờ thử. Nhưng 10 phút đàm phán có thể mang lại những lợi ích to lớn trong vài năm tới. Vì vậy, thông điệp quan trọng ở đây là hãy thực sự cân nhắc việc này.

Ví dụ, bạn có thể yêu cầu nhà tuyển dụng quyên góp tương xứng với số tiền bạn quyên góp cho tổ chức từ thiện. Điều đó có thể mang lại hàng ngàn đô la quyên góp thêm mỗi năm, khiến 10 phút bạn dành để đàm phán trở thành 10 phút hiệu quả nhất trong cuộc đời bạn.

Bạn cũng có thể đàm phán để được làm việc trong một nhóm nhất định, có giờ làm việc linh hoạt hơn, làm việc từ xa hoặc học một số kỹ năng nhất định. Tất cả những điều này có thể tạo ra tác động lớn đến hạnh phúc hàng ngày và vốn nghề nghiệp của bạn, và thường dễ yêu cầu hơn là yêu cầu tăng lương.

Đàm phán không phải lúc nào cũng phù hợp. Bạn không nên làm điều này nếu đã nhận được một lời mời làm việc đã được chuẩn hóa cao, như nhiều vị trí trong chính phủ, vì họ sẽ không thể thay đổi hợp đồng. Ngoài ra, cũng đừng đàm phán nếu bạn chỉ nhỉnh hơn các ứng viên khác một chút hoặc không có lựa chọn thay thế nào. Và chắc chắn là bạn không nên đàm phán cho đến khi nhà tuyển dụng đã đưa ra lời mời làm việc, vì làm vậy trong buổi phỏng vấn sẽ gây ấn tượng không tốt.

Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng trong hầu hết các trường hợp, bạn nên thử đàm phán sau khi đã nhận được đề nghị. Việc tuyển dụng một người mất nhiều tháng và tiêu tốn rất nhiều thời gian quản lý. Khi nhà tuyển dụng đã đưa ra đề nghị, họ đã đầu tư hàng ngàn đô la vào quá trình này. Ứng viên hàng đầu thường tốt hơn ứng viên đứng thứ hai rất nhiều. Điều này có nghĩa là họ sẽ không để ứng viên hàng đầu tuột mất chỉ vì tăng 5% chi phí.

Họ thậm chí còn không thể rút lại đề nghị ban đầu chỉ vì bạn cố gắng thương lượng. Hãy giữ thái độ lịch sự, và trường hợp xấu nhất là họ sẽ giữ nguyên đề nghị ban đầu.

Bạn nên cân nhắc kỹ việc đàm phán khi có nhiều hơn một lời đề nghị tốt, vì khi đó bạn có một vị thế dự phòng vững chắc.

Cách đàm phán

Ý tưởng cơ bản rất đơn giản: giải thích giá trị mà bạn sẽ mang lại cho nhà tuyển dụng và lý do tại sao họ nên cho bạn những lợi ích mà bạn muốn. Sau đó, tìm kiếm các thước đo khách quan và giải pháp đôi bên cùng có lợi, bạn có thể từ bỏ điều gì đó mà nhà tuyển dụng quan tâm để đổi lấy điều gì đó mà bạn quan tâm không? Ví dụ:

  • "Những người có cùng trình độ và kinh nghiệm trong ngành này thường được trả $50.000 và được làm việc tại nhà hai ngày mỗi tuần. Nhưng tôi muốn làm việc với công ty bên mình hơn. Liệu công ty có thể đưa ra mức đãi ngộ tương tự như các công ty khác không?"
  • "Tôi thực sự muốn học hỏi kỹ năng bán hàng, vì vậy tôi muốn được làm việc cùng với anh/ chị X. Điều này sẽ giúp tôi làm việc hiệu quả hơn rất nhiều trong sáu tháng tới."

Nếu vị thế của bạn yếu hơn, bạn có thể đàm phán về việc thăng chức hoặc tăng lương trong tương lai:

  • Tôi muốn phấn đấu để đạt được [điền tên vị trí]. Tôi cần làm gì trong sáu tháng tới để đạt được điều đó?

Sau đó, yêu cầu họ cam kết nếu bạn đáp ứng được các điều kiện của họ.

Đàm phán sau khi bạn đã bắt đầu

Khi bạn bắt đầu công việc, hãy cố gắng làm việc tốt nhất có thể, sau đó đàm phán lại. Hầu hết các nhà tuyển dụng sẽ rất không muốn mất một nhân viên đang làm việc xuất sắc.

Hãy nhớ rằng hầu hết các công ty đều có quy trình đánh giá hiệu suất tiêu chuẩn, vì vậy hãy đợi đến lúc đó để đưa ra yêu cầu của bạn.

Tìm hiểu thêm về cách đàm phán

Đã có rất nhiều bài viết về đàm phán lương, vì vậy bài viết này chỉ là những kiến thức cơ bản. Dưới đây là một hướng dẫn hữu ích (30 phút). Ramit Sethi (phong cách của ông không phù hợp với mọi tình huống!) cũng có những lời khuyên (video 14 phút và hướng dẫn PDF miễn phí khi đăng ký nhận bản tin). Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn, hãy tham khảo cuốn cẩm nang Getting Past No của William Ury, người đã phát triển khóa học đàm phán tại Trường Luật Harvard.

Có kế hoạch để duy trì động lực

Việc tìm kiếm công việc đầu tiên có thể là một trong những thử thách khó khăn nhất bạn từng đối mặt. Có lẽ bạn chưa bao giờ bị từ chối 30 lần liên tiếp, và quá trình này có thể kéo dài hàng tháng trời. Đây là một hành trình cô độc, khó khăn đến mức so với nó, việc hẹn hò trực tuyến còn dễ dàng hơn nhiều.

Điều này có nghĩa là bạn sẽ cần sử dụng mọi kỹ thuật tạo động lực mà bạn biết trong quá trình tìm việc. Dưới đây là một số mẹo:

  1. Có lẽ mẹo hữu ích nhất mà độc giả của chúng tôi tìm thấy là kết hợp với một người khác cũng đang tìm việc. Kiểm tra tiến độ, chia sẻ mẹo và thông tin. Ngoài ra, hãy tìm một người gần đây đã thành công trong việc tìm kiếm việc làm tương tự và sẵn sàng gặp gỡ và cho bạn lời khuyên.
  2. Hãy đặt ra một mục tiêu thật cụ thể, ví dụ như trò chuyện với năm người mỗi tuần cho đến khi bạn có lời mời làm việc. Sau đó, công khai mục tiêu này và hứa sẽ chịu một hình phạt nào đó nếu không đạt được.
  3. Hãy làm cho việc đối mặt với sự từ chối trở nên dễ dàng hơn. Có thể làm cho mình một thẻ khách hàng thân thiết và dán tem mỗi khi bạn bị từ chối, và thưởng cho mình một cây kem khi thẻ đầy!
  4. Xem nó như một công việc. Bạn có thể sẽ làm công việc này trong nhiều năm với 40 giờ mỗi tuần, nên việc dành 5%+ thời gian đó để tìm được vị trí phù hợp là hợp lý, và điều đó đã tương đương với 1–2 tháng làm việc toàn thời gian. Bạn càng dành nhiều thời gian cho việc này, kết quả có thể sẽ càng tốt. Và nếu bạn hiện không có việc làm, hãy coi việc tìm kiếm việc làm như một công việc thực sự, điều này có thể giúp bạn rất nhiều trong việc duy trì động lực. Hãy đến nơi làm việc lúc 9 giờ sáng và làm việc đến 5 giờ chiều.
  5. Áp dụng các mẹo khác để thúc đẩy bản thân. Ví dụ, hãy tham khảo cuốn cẩm nang The Motivation Hacker của Nick Winter và những lời khuyên về năng suất trong bài viết về cách tăng vốn nghề nghiệp trong bất kỳ công việc nào.

Tham khảo lời khuyên của chúng tôi về các công việc khác nhau

Cách tốt nhất để tìm việc làm phụ thuộc vào loại công việc bạn đang theo đuổi. Truy cập đánh giá nghề nghiệp của chúng tôi và cuộn xuống cuối trang để xem lời khuyên phù hợp với từng loại công việc.

Không bao giờ phải tìm việc nữa

Việc tìm kiếm việc làm của bạn sẽ ngày càng dễ dàng hơn khi bạn xây dựng vốn nghề nghiệp.

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm để đặt mình vào vị trí tốt hơn là kết nối nhiều hơn, để có thể nhận được những lời giới thiệu tốt hơn. Chúng tôi có những mẹo về điều đó tại đây và trong bài viết tiếp theo.

Khi đã có việc làm, hãy tập trung phát triển các kỹ năng vững vàng và xuất sắc trong công việc. Cách tiếp thị tốt nhất là truyền miệng — nhà tuyển dụng tìm đến bạn thay vì ngược lại. Nếu bạn giỏi trong công việc, mọi người sẽ chủ động giới thiệu bạn đến nhà tuyển dụng, vì điều đó cũng có lợi cho họ. Đọc bài viết của chúng tôi về vốn nghề nghiệp để tìm hiểu cách không bao giờ phải tìm việc làm nữa.

Kết luận

Tìm việc có thể là một quá trình khó chịu, nhưng nếu bạn thực hiện các bước trong bài viết này, bạn sẽ có cơ hội thành công cao nhất. Và điều đó sẽ đảm bảo bạn phát huy hết tiềm năng của mình để tìm được một công việc thỏa mãn và đóng góp cho thế giới.

Áp dụng điều này vào sự nghiệp của bạn

Ba bước quan trọng nhất để đạt được những lựa chọn hàng đầu của bạn là gì?

Cố gắng càng cụ thể càng tốt. Một số ví dụ tốt:

  • Liên hệ lại với sếp của tôi tại nơi thực tập trước đây.
  • Viết 10 đơn xin việc.
  • Gặp gỡ ba người trong ngành.
  • Tìm người cùng tìm việc.

Các bước quan trọng có thể liên quan đến việc nói chuyện với mọi người.

Bạn sẽ thực hiện từng bước này khi nào? Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc viết ra thời gian bạn sẽ thực hiện một nhiệm vụ sẽ giúp bạn có nhiều khả năng thực hiện nhiệm vụ đó hơn, đây được gọi là “ý định thực hiện”.

(Bản thảo này vẫn đang trong quá trình chỉnh sửa và có thể chưa đạt chất lượng mong muốn của team EA Vietnam. Tuy vậy, chúng tôi vẫn quyết định đăng bản thảo này bởi vì nhận thấy điều này có ích cho các bạn trẻ còn mơ hồ trong định hướng sự nghiệp cùng những người quan tâm tới việc xây dựng một sự nghiệp có ý nghĩa hơn cho bản thân. Mọi đóng góp ý kiến đều được đón nhận tại pinkly@partners.eavn.org)

Phần 12

Cách tốt nhất để xây dựng mối quan hệ là gì?

Tham gia cộng đồng những người làm việc trong cùng lĩnh vực với bạn. Bạn sẽ có hàng trăm mối quan hệ cùng lúc. Hai người làm việc hiệu quả cùng nhau có thể đạt được nhiều hơn so với làm việc riêng lẻ. Mỗi cộng đồng đều độc đáo, vì vậy hãy thử tham gia nhiều nhóm và xem cái nào phù hợp nhất với bạn và sự nghiệp của bạn. Nếu bạn thích hướng dẫn này, có lẽ bạn sẽ có chung mục tiêu với nhiều người trong cộng đồng thiện nguyện hiệu quả (effective altruism), mà chúng tôi đã giúp khởi xướng từ năm 2011.

Tìm hiểu cách cộng đồng có thể giúp bạn:

Tìm sự nghiệp ý nghĩa và tạo ảnh hưởng tích cực

Bài viết này thuộc cẩm nang hướng nghiệp hiệu quả do tổ chúc 80,000 Hours biên soạn, kết tinh từ hơn 10 năm nghiên cứu và kinh nghiệm tư vấn nghề nghiệp cho hàng nghìn người.

80,000 Hours là tổ chức phi lợi nhuận tại London, Vương quốc Anh, thực hiện các nghiên cứu về sự nghiệp nào tạo ra tác động xã hội tích cực nhất và tư vấn nghề nghiệp dựa trên những nghiên cứu này. Cái tên "80,000 Hours" (80.000 giờ) chính là thời gian làm việc trung bình trong cả cuộc đời của mỗi người.