Bạn có nhiều hơn một mục tiêu, và điều đó hoàn toàn ổn

Tác giả
Julia Wise
Xuất bản gốc tháng
February 20, 2019
bởi
EA Forum
Thời gian đọc bài viết
[time]
phút
Bạn có nhiều hơn một mục tiêu, và điều đó hoàn toàn ổn

Khi mọi người lần đầu tham gia sự kiện Thiện nguyện Hiệu quả, cuộc trò chuyện thường chuyển sang các dự án họ đang theo đuổi hoặc các tổ chức từ thiện họ quyên góp. Họ thường cảm thấy lo lắng về điều này, cảm giác cái nhìn khắc nghiệt của hiệu quả chi phí soi thấu mọi việc họ làm. Công bằng mà nói, đây là một lo lắng hợp lý, bởi vì nhiều người trẻ trong EA thực sự có ý tưởng rằng mọi thứ trong cuộc sống nên được quản trị bằng hiệu quả - chi phí (cost-effectiveness). Tôi cũng đã từng như vậy.

Phân tích hiệu quả - chi phí là một công cụ rất hữu ích. Tôi mong muốn nhiều người và tổ chức áp dụng nó vào nhiều vấn đề hơn. Nhưng giống như bất kỳ công cụ nào, công cụ này không áp dụng được cho mọi khía cạnh trong cuộc sống. Không phải mọi việc bạn làm đều đạt tiêu chí  hiệu quả. Tôi thậm chí không biết làm thế sẽ trông thế nào.

Tôi có nhiều mục tiêu. Tôi có mục tiêu cải thiện thế giới. Tôi có mục tiêu tận hưởng thời gian với con cái. Tôi có mục tiêu trở thành một người bạn đời tốt. Tôi có mục tiêu “cảm thấy kết nối trong các mối quan hệ bạn bè và cộng đồng”. Đó đều là những mục tiêu tốt, nhưng chúng không giống nhau. Tôi có một kế hoạch sơ bộ để phân bổ thời gian và tiền bạc giữa chúng: Sáng Chủ nhật là dành để làm bánh cho con cái. Sáng Thứ Hai là dành cho công việc. Không hợp lý tẹo nào khi trộn lẫn các hoạt động này, kiểu như dành thời gian cho con như thể đang đóng góp vào công việc của mình hoặc làm công việc của tôi theo cách bọn trẻ thích.

Nếu tôi quyên góp cho chiến dịch gây quỹ của một cô bạn để giúp người chú bị ốm của cô ấy, tôi đang theo đuổi một mục tiêu. Nhưng đó là mục tiêu "hỗ trợ bạn bè và tình bạn của chúng tôi", không phải mục tiêu "làm cho thế giới tốt đẹp nhất có thể". Khi đưa ra quyết định, tốt hơn là tôi nên rõ ràng về mục tiêu mình đang theo đuổi. Tôi không cần tự trách mình vì số tiền đó không được dùng để tối ưu hóa thế giới — đó chưa bao giờ là mục đích của khoản quyên góp đó. Số tiền đó đến từ ngân sách "thỏa mãn cá nhân" của tôi, cùng với số tiền tôi dùng để uống cà phê với bạn bè.

Tôi có một khoản tiền khác để dành cho việc quyên góp một cách hiệu quả nhất có thể. Khi quyết định làm gì với số tiền đó, tôi bật công tắc “hiệu quả chi phí” (cost-effectiveness) rồi soi rọi và cố gắng trong khả năng tôi có thể tiến bộ để giải quyết các vấn đề của thế giới. Điều đó bao gồm việc nghiên cứu các can thiệp khác nhau và chọn những gì tôi cho là sẽ mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại trong cuộc đấu tranh chống lại đau khổ vô nghĩa, bệnh tật và cái chết. Nguyên nhân tốt nhất mà tôi tìm thấy thường là một nguyên nhân mà tôi không có bất kỳ kết nối cá nhân nào trước đó, và nó không liên quan một cách đẹp đẽ đến cuộc sống cá nhân của tôi. Và điều đó hoàn toàn ổn, vì việc tìm kiếm ý nghĩa cá nhân không phải là mục tiêu của tôi ở đây. Tôi có thể tìm kiếm ý nghĩa cá nhân trong quyết định sau đó, nhưng đó không phải là điều thúc đẩy quyết định.

Khi đưa ra quyết định, hãy rõ ràng với bản thân về mục tiêu mà bạn đang theo đuổi. Bạn không cần phải tranh luận rằng lựa chọn của mình là cách tốt nhất để cải thiện thế giới nếu đó không phải là mục tiêu thực sự. Hỗ trợ tổ chức nghệ thuật địa phương vì công việc của họ mang lại cho bạn niềm vui, vì bạn muốn tham gia tích cực vào cộng đồng, hoặc vì họ đã giúp bạn và bạn muốn đền đáp là điều hoàn toàn bình thường. Nếu bạn cũng có mục tiêu cải thiện thế giới hết sức có thể, hãy quyết định bạn muốn dành bao nhiêu thời gian và tiền bạc cho mục tiêu đó, và cố gắng sử dụng những nguồn lực đó một cách hiệu quả nhất có thể.

Tác phẩm này được cấp phép theo Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Bài tiếp theo:

Bài tập: 'Áp dụng vào thực tế'

Bài viết này nằm trong Cẩm nang thiện nguyện hiệu quả - một chuỗi bài viết giới thiệu đến bạn một số công cụ tư duy cốt lõi đằng sau thiện nguyện hiệu quả, chia sẻ một số luận điểm về những vấn đề toàn cầu cấp bách nhất, đồng thời giúp bạn suy ngẫm về cách bạn có thể đóng góp cá nhân.

Xem thêm về cẩm nang tại đây.

Nên làm gì tiếp theo?

Nếu bạn quan tâm đến việc tìm hiểu cách làm nhiều điều tốt hơn, đây là một số bước tiếp theo bạn có thể thực hiện.

Thắc mắc thường gặp

Phản biện thường gặp